In de openbare ruimte in heel Europa wordt er stilletjes gezichtsherkenning en biometrische verwerkingstechnologie uitgerold die buitengewoon indringend is en die inbreuk maakt op jouw rechten. Nu de Europese Commissie het publiek raadpleegt, roepen we met onze Europese koepelorganisatie European Digital Rights (EDRi) de Commissie en de EU-lidstaten op om zulke technologieën in brede zin te verbieden, zowel in de wet als in de praktijk.

Eind 2019 hadden al minstens vijftien Europese landen experimenten gedaan met gezichtsherkenning en andere indringende technologieën voor biometrische massasurveillance. Deze technologieën zijn ontworpen om mensen in hun dagelijks leven in de gaten te houden door hen te volgen, te analyseren en te beoordelen.

Sterker nog, veel overheden hebben dit gedaan in samenwerking met geheimzinnige technologiebedrijven, zonder openbaar debat, en zonder aan te tonen dat de systemen ook maar in de minste mate voldoen aan normen als verantwoording, noodzakelijkheid, proportionaliteit, legitimiteit, wettigheid of beveiliging.

Covid-1984?

Tijdens de coronapandemie worden apps en andere technologieën voorgesteld om lichaams- en gezondheidssurveillance verder uit te breiden, onder het mom van volksgezondheid. Maar er is een flinke kans dat we tot ver na de pandemie de schade zullen ondervinden van zulke uitgebreide surveillancemaatregelen. Zullen werkgevers bijvoorbeeld de camera's waarmee ze nu de lichaamstemperatuur van hun medewerkers controleren naderhand weer weghalen?

Systemen voor biometrische massasurveillance kunnen bestaande structurele ongelijkheid verergeren, onrechtmatige profilering versnellen, vrijheid van meningsuiting en vergadering remmen, en alle mensen belemmeren in het deelnemen aan maatschappelijke en sociale activiteiten.

Met voortdurende massasurveillance ben je nooit meer echt alleen. In plaats daarvan wordt je voortdurend in de gaten gehouden en gecontroleerd.

Biometrische surveillance – een architectuur van onderdrukking

Ioannis Kouvakas, juridisch medewerker van EDRi-lid Privacy International (PI) waarschuwt: “De invoering van gezichtsherkenning in steden is een radicaal en dystopisch idee dat een forse bedreiging vormt voor onze vrijheden, en dat fundamentele vragen oproept over het soort maatschappij waar we in willen leven. Met deze zeer indringende surveillancetechniek krijgen autoriteiten nieuwe mogelijkheden om de democratie te ondermijnen, onder het mom van bescherming ervan. We moeten nu het gebruik ervan permanent verbieden, voordat het te laat is.”

EDRi roept daarom op tot een onmiddelijk verbod voor onbepaalde tijd op biometrische massasurveillance in de hele Europese Unie. Als er systemen in werking worden gezet die het normaal en legitiem maken om iedereen de hele tijd in de gaten te houden, dan bevinden we ons op een hellend vlak naar autoritarisme. De EU moet daarom alle denkbare middelen – wetgevend en anderszins – inzetten om te zorgen dat biometrische massasurveillance in brede zin verboden wordt, zowel in de wet als in de praktijk.

Samen met EDRi roepen Bits of Freedom de Europese Commissie, het Europees Parlement en de lidstaten van de Europese Unie op om voor hun waarden te staan, en om onze samenlevingen te beschermen door biometrische massasurveillance te verbieden. Doen ze dit niet, dan groeit de kans dat we onbeheerst en onbeheersbaar zullen afglijden naar een digitaal dystopia.

Lees hier het position paper over biometrische surveillance in de publieke ruimte

Alles bij de bron; Bits of Freedom