Binnen de gemeente Amsterdam was al langer bekend dat de politie onterecht toegang had tot gemeentecamera’s bij de milieuzone. Privacyregels werden opzij geschoven. Waarom dergelijke schendingen zo vaak belanden in de hoek van ‘wat is daar nou erg aan?’..

...Het is september 2017. Geen van de scenario’s is wenselijk, schrijft een ambtenaar in samenspraak met de privacy-officier van de gemeente aan collega’s die zich bezighouden met verkeer en openbare ruimte. Gewoon doorgaan alsof er niets aan de hand is, levert ongetwijfeld weer vragen op van de toch al kritische gemeentelijke privacycommissie. Maar wel melding doen bij de AP zou politiek en publicitair wel eens ­negatief kunnen uitpakken. Dan moet openlijk worden toegegeven dat de ­politie al sinds 2013 onterecht toegang had tot de zogeheten Automatic NumberPlate Recognition (ANPR)-camera’s van de gemeente. Die apparaten hangen op toegangswegen naar de stad en registreren alle kentekens van voertuigen om te controleren of ze de milieuzone in mogen.

Wat opvalt is dat één ding al die jaren vast leek te staan: het delen van de kentekengegevens met de politie moest en zou doorgaan. Dat daarbij de wet werd overtreden, was van minder belang.

Zou dat laatste zo zijn omdat het hier om een schending van de privacywet gaat? Opvallend vaak roepen privacy-overtredingen de vraag op: wat is daar nou erg aan? Of de verzuchting: ­altijd weer die privacy. Alsof het logisch is dat een gemeente en politie zich niet aan de wet houden zodra veiligheid en criminaliteitsbestrijding om de hoek komen kijken. De politie zegt de kentekengegevens nodig te hebben om criminelen die de stad binnenkomen in de gaten te krijgen, of om gestolen auto’s op te sporen. De gemeente Amsterdam, die eveneens streeft naar een veilige stad, wil de politie daar graag bij faciliteren.

“Het effect van privacyschendingen is veel abstracter dan de veiligheid die in het geding is”, zegt Lotte Houwing, specialist veiligheidsdomein bij de digitale burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom. “Dat laatste merk je vrijwel direct, het is dagelijks op het nieuws. Voor privacyschendingen geldt dat niet. Dat het uiteindelijk een uitholling van de rechtsstaat betekent, is toch een stuk minder concreet.”

...In de tijd dat de gemeente Amsterdam de samenwerking met de politie aanging, gold er nog een zogeheten hit/no hit-systeem. Dat betekent dat gescande kentekens naast een lijst werden gelegd met gezochte criminelen en voertuigen. Alleen bij een hit werd het kenteken opgeslagen, de rest werd direct ­gewist. Die praktijk is inmiddels veranderd. Sinds begin dit jaar mag de politie alle gegevens vier weken bewaren. 

Opvallend is dat privacy vanaf het begin van de samenwerking tussen de gemeente Amsterdam en de politie een ondergeschoven kindje lijkt. Het idee om de politie toegang te geven tot de kentekengegevens komt van de CDA-fractie in de gemeenteraad. Die camera’s hangen er toch al, de resultaten doorsturen naar de politie is wel zo efficiënt, is het idee.

Alles bij de bron; Trouw