'De meeste big data-analyses en toepassingen van algoritmes zijn vaak niet gebaseerd op een duidelijk wettelijk kader', schrijft de Privacycommissie in haar gloednieuwe Big Data-rapport. De Commissie formuleert 33 aanbevelingen.
Het argument dat big data géén risico vormen voor persoonsgegevens omdat enkel gewerkt wordt met anonieme data, veegt de Privacycommissie resoluut van tafel. 'Er zijn niet altijd afdoende garanties voorhanden die de mogelijkheid van heridentificatie volledig uitsluiten.' Gecodeerde of geanonimiseerde gegevens beschouwen als een sluitende waarborg voor de privacy, is volgens de commissie niet altijd correct. 'Onderzoekers hebben de afgelopen jaren herhaaldelijk aangetoond dat zelfs zogezegd geanonimiseerde of gecodeerde data zonder veel moeite tot specifieke individuen te herleiden zijn met het daarbij horende risico op heridentificatie.' Denk aan de analyse van je aankoopgedrag, het tracken van je telecommunicatie of het volgen van je online activiteit met behulp van cookies: het risico van heridenficatie loert telkens om de hoek.
Nog een waarschuwing: niet-gevoelige persoonsgegevens of ogenschijnlijk onschadelijke gegevens kunnen volgens de Privacycommissie potentieel worden omgezet in gevoelige persoonsgegevens. 'Uit publiek beschikbare Facebook-"likes" zou bijvoorbeeld een computermodel kunnen worden opgesteld dat op accuratere wijzere de persoonlijkheid van een persoon kan beschrijven dan mogelijk is voor vrienden, collega's, echtgenoten of familie. Ook seksuele oriëntatie, etniciteit, religieuze en politieke overtuigingen en het gebruik van verslavende middelen zoals alcohol, tabak en drugs kan automatisch en accuraat uit de likes worden afgeleid. Big data-analyses van dagdagelijkse gegevens -verzorgingsproducten, maat van aangekochte kleding, locatiegegevens, financiële transacties- kunnen dikwijls met succes een correlatie aantonen met bijvoorbeeld gezondheidsgegevens -zoals ziekte, zwangerschap, kans op overlijden- of een criminaliteitsfenomeen.'
Het rapport verwijst ook naar bestaand onderzoek waaruit blijkt dat datamining een 'ineffectieve methode' zou kunnen zijn om terroristen, georganiseerde misdaad of mensensmokkel op te sporen. De reden? 'Deze fenomenen hebben vaak een onvoldoende regelmatig karakter.' De Privacycommissie pleit dan ook voor een 'versterkte technische en statistische capaciteit' bij onder meer het Comite P en het Comite I, de controleorganen van de politie- en inlichtingendiensten.
Modellen zoals "predictive policing" en fraudeopsporing aan de hand van correlaties moeten volgens de Privacycommissie behandeld worden als buitengewone opsporingsmethodes. Ook daar moet een nieuw wettelijk kader voor komen. 'Anders is er geen garantie dat de techniek op een maatschappelijk verantwoorde wijze wordt ingezet. (...) Voor predictive policing zou bijvoorbeeld expliciet kunnen worden voorzien dat het Controle Orgaan voor het Beheer van de Politionele Informatie een specifieke controleopdracht krijgt om de wenselijkheid en efficiëntie van het i-Politie project van de Federale Politie te beoordelen.'
Alles bij de bron; Knack [registratie verplicht]
