Voor centrale banken wereldwijd is het een hot topic: ‘digitaal centralebankgeld’. Dat is een digitale vorm van contant geld. China experimenteert met een digitale yuan, Zweden test de ‘e-krona’ en de Europese Centrale Bank overweegt invoering van een digitale euro.

Allereerst: wat is digitaal centralebankgeld? Dit is, net als een bankbiljet, publiek geld – anders dan het geld dat je op een rekening van je particuliere bank hebt gestald. Om in het rap digitaliserende geldsysteem een publieke rol te behouden, is een vorm van digitaal cash nodig, zo klinkt het nu bij de centrale banken.

De ECB zegt met grote nadruk dat een digitale munteenheid het fysieke contant geld níet moet vervangen, maar daar juist een aanvulling op kan zijn. Burgers en ondernemers zouden met de digitale euro kunnen betalen via een tegoed op een mobiele app of op een pasje. 

Uit het eerste publieksonderzoek van de ECB blijkt met meer dan 8.200 vrijwillige respondenten blijkt dat het niet eenvoudig zal zijn om een digitale euro te ontwerpen die burgers vertrouwen inboezemt, die betalingen vergemakkelijkt én die het financieel systeem verstevigt. De belangrijkste boodschap: „Privacy wordt beschouwd als het belangrijkste aspect van een digitale euro, door zowel burgers als professionals”, aldus het ECB-rapport. Van de respondenten noemt 43 procent privacy als prioriteit, gevolgd door veiligheid (18 procent) en gebruiksgemak (11 procent). 

Privacy is een heikel thema bij digitaal centralebankgeld, dat onlangs ook werd genoemd in een rapport over het thema van de Tweede Kamer en vorig jaar in een studie van De Nederlandsche Bank. De oude vertrouwde bankbiljetten garanderen anonimiteit, digitale betalingen doen dat doorgaans niet. Maar de ECB en andere centrale banken zijn ook gebonden aan wetgeving tegen witwassen en tegen terrorismefinanciering. En van banken en andere financiële instellingen wordt geëist dat ze hun klanten kennen. Dat staat allemaal op gespannen voet met anonimiteit, zo concludeerden de Kamerleden Mahir Alkaya (SP) en Aukje de Vries (VVD) in hun rapport: „Een volstrekt anonieme versie van digitaal centralebankgeld lijkt zowel ongewenst als onmogelijk.”

Bij grotere transacties in digitale euro’s moeten gegevens beschikbaar zijn voor financiële instellingen, zei ECB-directielid Fabio Panetta woensdag in het Europees Parlement naar aanleiding van de publieksenquête. Kleinere betalingen zouden wel anoniem kunnen plaatsvinden, zo suggereerde Panetta. De ECB en andere centrale banken overwegen een offline variant van het digitale centrale bankgeld, waarmee kleine bedragen kunnen worden betaald, bijvoorbeeld via bluetooth.

Gesteld voor de keuze tussen een offline digitale euro die de privacy beschermt en een online variant die meer mogelijkheden biedt, kiezen burgers over het algemeen voor een offline variant, professionals juist voor een combinatie van de twee, zo merkte de ECB.

Er kleven ook risico’s aan digitaal centralebankgeld. Naast het bezwaar van de privacy is er het risico van de digitale bank run. Tijdens een financiële crisis zouden mensen massaal hun geld bij de bank kunnen omwisselen tegen ECB-geld. Anders dan bij een klassieke bank run hoef je niet in de rij te staan bij de pinautomaat. Dit risico kan volgens de ECB worden ondervangen door een limiet te stellen aan de hoeveelheid digitaal centralebankgeld die elke persoon kan aanhouden – bijvoorbeeld, enkele duizenden euro’s – of door hogere rente te eisen boven bepaalde bedragen. Ongeveer de helft van de respondenten in de ECB-enquête kan zich daar wel in vinden.

De ECB wil medio dit jaar besluiten of de digitale euro er daadwerkelijk komt, waarna het nog jaren zou duren voordat de munt er is.

Alles bij de bron; NRC

Het is belangrijk dat winkels contant geld blijven accepteren, zo stelde minister Hoekstra van Financiën tijdens het vragenuur in de Tweede Kamer. Hoekstra reageerde op vragen van SP-Kamerlid Alkaya over het verdwijnen van bankfilialen en geldautomaten. Ouderenorganisaties ontvangen allerlei klachten hierover.

"In 96 procent van de winkels kun je met cash betalen. Dat is een hoger percentage dan waar je met pin kunt betalen, ik heb vaker gezegd, en herhaal dat graag: ikzelf vind het ontzettend belangrijk dat cash een geaccepteerd betaalmiddel blijft in de samenleving", aldus Hoekstra.

De minister merkt op dat de acceptatie van contant geld wat vraagt van overheidsdiensten. "We doen dat vanwege de stabiliteit van het systeem, maar ook omdat er mensen zijn die de behoefte hebben om dat te blijven doen vanwege het gevoel van privacy dat groter is bij cash dan bij pinbetalingen."

Alles bij de bron; Security

In juni 2020 ben ik tijdens een notaoverleg met uw Kamer in gesprek gegaan over de toekomst van ons geldstelsel, onder meer naar aanleiding van de initiatiefnota “100% veilig sparen en betalen” van het lid Alkaya. Wij hebben toen een interessante en relevante discussie gevoerd, waarbij ik heb toegezegd om na de zomer op een aantal zaken rondom digitaal centralebankgeld terug te komen in een brief.

Mede naar aanleiding van de motie informeer ik uw Kamer voortaan halfjaarlijks over dit onderwerp. Daarbij zal ik vanaf nu de term ‘digitale euro’ gebruiken, als verkorte vorm voor digitaal centralebankgeld voor algemeen gebruik. 

In deze brief ga ik eerst, zoals toegezegd aan uw Kamer, in op de doelstellingen, voordelen en risico’s van de digitale euro waarop de positieve grondhouding van dit kabinet ten aanzien van de ontwikkeling van de digitale euro gestoeld is.

Hierna breng ik het recent verschenen rapport van de Europese Centrale Bank (ECB) onder de aandacht.2 Vervolgens ga ik, zoals toegezegd aan uw Kamer, in op het proces van de ontwikkeling van de digitale euro. Hierbij besteed ik ook specifiek aandacht aan de ontwerpkeuzes rondom concurrentie en toezicht en de vormgeving van experimenten door De Nederlandsche Bank (DNB).

Ten slotte schets ik de vervolgstappen in het proces, waarbij de nadruk de komende tijd vooral ligt op het voeren van de discussie over de digitale euro in de EU en specifiek het eurogebied.

Alles bij de bron; RijksOverheid

De Europese Centrale Bank beproeft straks een digitale vorm van het aloude bankbiljet. Het gaat meer om de stabiliteit van het financiële systeem dan om het bieden van betaalgemak.

De digitale euro zou de elektronische variant worden van het papieren bankbiljet: de centrale bank geeft ze allebei uit. En de bank garandeert van allebei de waarde. De munt zou toegankelijk moeten worden voor „alle burgers en bedrijven”. 

Het klinkt nogal overbodig: wéér een betaaloptie. Toch zien steeds meer centrale banken ‘digitaal centralebankgeld’ (central bank digital currency) als de toekomst. Medio volgend jaar wil de ECB er een besluit over nemen.

1 Wat is digitaal centralebankgeld precies?

Dit is, net als bankbiljetten en munten, publiek geld. De waarde ervan blijft in stand, want de sterke arm van de centrale bank zit erachter. Het is heel iets anders dan het girale geld dat je op je bankrekening hebt staan. Dit is particulier geld, in feite een claim van jou op je bank, die ook failliet kan gaan. Die claim is gebaseerd op vertrouwen. Ook je overboeking naar een winkelier en je Tikkie aan een vriend(in) vallen of staan bij vertrouwen in particuliere banken en betaalinstellingen.

In principe kun je je particuliere geld te allen tijde omwisselen in publiek geld: je neemt dan bankbiljetten op. Wanneer het vertrouwen in commerciële banken verdampt – zoals tijdens een financiële crisis, of bij natuurrampen – zie je die omwisseling vaker. Denk aan rijen voor de geldautomaat, bijvoorbeeld in Griekenland in 2015. Als de digitale euro er komt, kun je je particuliere geld óók omwisselen in digitaal publiek geld. En er vervolgens mee betalen.

2 Waarom zou digitaal centralebankgeld nodig zijn?

Bovenaan de lijst met zorgen van centrale bankiers is het afnemende gebruik van contant geld, het publieke geld van de centrale banken zelf. Centrale banken beschouwen de inwisselbaarheid van particulier in publiek geld als een van de bakens van het vertrouwen in het geldsysteem. Dit baken dreigt nu uit zicht te verdwijnen. Digitaal centralebankgeld kan náást contant geld – geen enkele centrale bank wil dit vooralsnog afschaffen – een publiek alternatief voor particulier giraal geld bieden, klinkt het steeds vaker...

...Internationaal maken centrale banken zich zorgen over nog een ontwikkeling: plannen van techbedrijven om eigen digitale munten uit te geven waarmee consumenten kunnen betalen. Het bekendste voorbeeld is de libra van Facebook. De libra zou in eerste instantie zijn gedekt door ‘echte’ valuta als de euro, maar mogelijk wordt het daarna een op zichzelf staande munteenheid. Denk aan bankbiljetten en munten, die ooit aan het goud waren gebonden, maar nu niet meer. „Als de libra een wereldmunt wordt, krijg je opeens een privaat monetair systeem, met alle risico’s van dien”, zegt Arnoud Boot, econoom en hoogleraar aan de UvA.

6 Gaat digitaal centralebankgeld contant geld vervangen?

Dat is niet wat centrale banken van plan zijn. ECB noch DNB noch enige andere centrale bank ziet digitaal centralebankgeld – althans naar eigen zeggen – als vervánger van cash. Het moet een aanvullend publiek alternatief vormen. Met name in Duitsland bestaat de angst dat contant geld zal verdwijnen. Cash kan je in tijden van negatieve rente immers nog zonder kosten thuis bewaren. Op digitaal centralebankgeld zou negatieve rente rechtstreeks met de burger kunnen worden verrekend. Maar hier zijn geen aanwijzingen voor.

Alles bij de bron; NRC

In augustus was 83 procent van alle elektronische betalingen aan de kassa contactloos versus 45 procent in januari 2020. 

Contactloos betalen is door de uitbraak van het coronavirus helemaal ingeburgerd geraakt, maar de dominante drager daarbij is nog steeds het bankpasje. Volgens de banken wordt ongeveer één op de acht contactloze betalingen verricht met een smartphone of ‘wearable’.

Alles bij de bronnen; Emerce & Betaalvereniging

Nederlandse banken sturen ongehinderd gegevens van tienduizenden Nederlanders door naar de Amerikaanse belastingdienst, in het kader van FATCA-wetgeving. Zelfs een uitspraak van het EU Hof dat Amerikaanse bedrijven niet de privacy van gebruikers kunnen waarborgen, verandert hieraan niets. 

In 2010 heeft president Obama met de FATCA-wet (Foreign Account Tax Compliance Act) ervoor gezorgd dat alle financiële instellingen buiten de Verenigde Staten (waaronder banken) verplicht zijn om alle US persons in hun klantenbestand door te geven, op straffe van forse boetes (30 procent strafheffing op inkomsten uit Amerika). Hierdoor kan Amerika makkelijker burgers buiten Amerika in het vizier krijgen. 

Nederlandse banken schrijven al regelmatig hun 'Amerikaanse' klanten aan met het verzoek te bevestigen of ze US person zijn en hun SSN(equivalent van het Nederlandse BSN) op te geven. Als ze dit niet (tijdig) doen, sluiten de banken diensten af, zoals betaalrekeningen, beleggingen en hypotheken. 

Onlangs heeft kamerlid Helma Lodders (VVD) schriftelijke vragen gesteld aan de staatssecretaris en de minister van Financiën. Het is wat haar betreft nog onduidelijk hoe de VS  de privacy waarborgt van de data. Tevens is het de vraag of oudere overeenkomsten voldoen aan de nieuwe AVG-standaard. 

Alles bij de bron; Accountant

Gebruikers van Google Chrome die via hun creditcard een betaling willen doen hoeven geen CVC-code meer op te geven, alleen een vingerafdruk of andere vorm van biometrische is voldoende, zo heeft Google bekendgemaakt. Chrome-gebruikers met een Google Account kunnen al enige tijd hun creditcardgegevens in hun account opslaan.

Alleen bij de allereerste keer dat de betreffende creditcard wordt gebruikt moet de CVC-code worden ingevoerd. Daarna zijn alle bestellingen via bijvoorbeeld een vingerafdruk af te ronden. Chrome-gebruikers kunnen hun apparaat aan de browser koppelen. 

De biometrische authenticatie voor automatisch aanvullen van creditcardgegevens is optioneel. Google stelt verder dat de biometrische data nooit het toestel verlaat. De feature is al beschikbaar voor macOS en Windows en zal de komende weken voor Android verschijnen.

Alles bij de bron; Security

De European Data Protection Board (EDPB) heeft guidelines opgesteld over de verhouding tussen de PSD2-richtlijn en de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). De openbare consultatie van deze guidelines loopt tot en met 16 september 2020.

In 2019 is de nieuwe Europese richtlijn voor betaaldiensten in Nederland in werking getreden, Payment Service Directive 2 (PSD2). De bescherming van de privacy van consumenten is een belangrijk onderdeel van PSD2, omdat betaalgegevens gevoelige financiële persoonsgegevens zijn.

Heeft u opmerkingen of suggesties over de Guidelines on the interplay of the Second Payment Services Directive and the GDPR? Dan kunt u deze tot en met 16 september 2020 doorgeven aan de EDPB. Op de website van de EDPB leest u hoe u kunt reageren. De guidelines zijn op dit moment alleen in het Engels beschikbaar.

Alles bij de bron; AP

Het aandeel contactloze betalingen is sinds de lockdown op 16 maart fors gestegen. Dit is deels ten koste gegaan van de traditionele manier van pinnen met de pinpas, waarbij de pas in de betaalterminal wordt gestoken, maar grotendeels ten koste van contant.

Daar waar het aandeel contant op het totale aantal betalingen aan de kassa in de eerste maanden van dit jaar nog rond de 30% van alle betalingen lag, zakte dit tot minder dan de helft daarvan in april. Ook de waarde van de contante betalingen is tijdens de coronacrisis gehalveerd.

Alles bij de bron; WelingelichteKringen

Nieuwe banken zijn vaak onzorgvuldiger met online privacy dan banken die al langer meedraaien. Dat concludeert de Consumentenbond, die online bankieren bij dertien banken in Nederland onderwierp aan de Privacymeter.

Vier banken scoren matig tot slecht. Bij Revolut is volgens de Consumentenbond het meeste mis en deze bank krijgt dan ook een onvoldoende. Revolut deelt persoonsgegevens van klanten, zoals e-mailadres en telefoonnummer, met Facebook om via het platform te kunnen adverteren. Consumenten die dit niet willen, moeten een e-mail sturen. Daarnaast blijkt uit een analyse van het dataverkeer dat de app van Revolut zonder waarschuwing vooraf informatie deelt met marketingbureaus. Omdat het verkeer versleuteld is, is niet duidelijk om welke informatie het gaat. Ook de apps van de nieuwe banken Bunq en N26 communiceren met derde partijen, die het gedrag van appgebruikers nauwkeurig volgen. 

Revolut, Bunq, N26 en Openbank krijgen bovendien minpunten omdat ze de mist in gaan met het plaatsen van advertentiecookies. Revolut en Bunq plaatsen die zonder de gebruiker om toestemming te vragen. N26 en Openbank vragen die toestemming wel, maar niet op de juiste manier.

De Privacymeter laat zien in welke mate bedrijven de privacywet (de AVG) respecteren en of ze gegevens niet onnodig met derde partijen delen. De Privacymeter maakte het voor consumenten makkelijker om te kiezen voor banken die goed omgaan met hun gegevens, aldus de Consumentenbond.

Alles bij de bron; BeveilNieuws