... Koops deed samen met zijn team van medewerkers een analyse. Zij wilden weten welke rol privacy speelt in de wetboeken van negen verschillende landen. Hoe wordt de privacy in de grondwet beschermd? Welke grenzen zijn aan opsporingsdiensten gesteld? En hoe is de vertaalslag naar de digitale wereld gemaakt? Deze internationale rechtsvergelijking is onderdeel van wat met recht een hoogst ambitieus academisch project kan worden genoemd: Koops wil in vijf jaar het privacybegrip - zoals dat in de wet is verankerd - opnieuw uitvinden. Voor dit project kreeg hij een subsidie van anderhalf miljoen euro van het NWO.

Het privacyrecht is hopeloos verouderd, begint Koops. Van oudsher speelt het onderscheid tussen de ‘private’ en ‘publieke’ ruimte een essentiële rol. Kort gezegd: dat wat wij als de private ruimte beschouwen is door wet- en regelgeving goed beschermd. In de publieke ruimte speelt privacyrecht daarentegen nauwelijks een rol: daar geldt, volgens de wetboeken, ‘geen redelijke verwachting van privacy.’ En daar moeten we het mee doen.

Dit onderscheid, zegt Koops, kan in de huidige tijd niet anders dan ‘wereldvreemd’ worden genoemd. 

‘Tegenwoordig neem je een groot deel van je huis mee als je naar buiten gaat,’ legt hij uit. ‘In je smartphone staan je fotoalbums, je adresboekje, je mailwisselingen, je documenten in de cloud. Je huis is niet meer bij uitstek de plek waar je privédingen doet, zoals dat vroeger wel het geval was.’ Tegelijkertijd, legt Koops uit, zijn er allemaal partijen die ons binnen de muren van ons huis volgen en monitoren. Denk aan de trackers op onze laptop. Of de smartmeter die ons energiegebruik registreert en naar de producent stuurt. ‘Ons huis erodeert als dé plaats van privacy,’ aldus Koops. ‘Het huisrecht is volledig uitgekleed.’

Zijn tweede argument: het idee dat wij relatief anoniem door de publieke ruimte kunnen bewegen staat op losse schroeven. Niet alleen worden wij in de publieke ruimte door steeds meer partijen geregistreerd, onze gangen worden ook gevolgd. Denk aan de wifi-trackingtechnologieën die winkels gebruiken om klanten te herkennen en die steden als Utrecht, Eindhoven en Amsterdam inzetten om mensenstromen te analyseren. Of denk alleen al aan het feit dat onze smartphone continu onze locatie doorgeeft aan tientallen zendmasten. En wat te denken van al die slimme camera’s die in de publieke ruimte hangen?

Alles bij de bron; deCorrespondent [scan]