Morgen is de laatste stemming over het nieuwe mensenrecht dat de burger z’n anonimiteit en dus z’n vrijheid zal teruggeven. Het recht om niet te worden gemeten, geanalyseerd, gecontroleerd of beïnvloed. ‘Homo Liber’ heet het wetsvoorstel, met een verwijzing naar Hugo de Groot die met Mare Liberum het fundament voor de vrije handel op zee legde, in 1609.

In 2030 is er dan eindelijk een mogelijkheid om de surveillancemaatschappij af te remmen. De techreuzen en digi-overheden maar ook de kleine app- en gamebouwers die ieder mens die online leeft, volgen, controleren, exploiteren, besturen, verleiden, aanmoedigen, sturen en manipuleren.

Alles wat we vanaf het begin van deze eeuw digitaal zijn gaan doen laat sporen na. Communicatie, betalen, gezondheid, mobiliteit, debat, seks, ontspanning. De digitale burger produceert data zoals een plant zuurstof – en die wordt overal opgevangen, gelezen en benut. Met camera’s, cookies, antennes en sensoren.

Vanaf morgen, 21 juli 2030 kan het evenwicht worden hersteld. De databanken gaan aan banden. Iedere burger zal inzage krijgen. Bewaartermijnen worden korter, toestemmingsvereisten strenger, is de belofte. Het individu krijgt z’n autonomie terug. Voortaan is 1 april de dag van de data-aangifte. Overheden en bedrijven sturen verplicht iedere burger een overzicht van wat er dat jaar is opgeslagen. Waarna de burger beslist wat er bewaard mag worden, door wie en hoe lang....

...Digitalisering bracht de burger dus veel, maar kan hem ook overmeesteren, onzichtbaar maken en inlijven. In de 20ste eeuw werd drinken teruggedrongen met het advies alleen nog ‘met mate’ te ‘genieten’. Dat geldt nu de robot, het algoritme en de zelflerende systemen. Dat nieuwe burgerrecht is hard nodig.

Alles bij de bron; NRC