De politie heeft vorig jaar met behulp van gezichtsherkenning 93 verdachten weten te koppelen aan een persoon in de database. Een handig opsporingsmiddel of een gevaar voor onze privacy?
John Riemen, biometriespecialist bij de Nationale Politie staat ruim een jaar aan het hoofd van de politie-afdeling die met gezichtsherkenningssoftware verdachten opspoort. De software, genaamd ‘CATCH’, haalt een afbeelding van een verdachte door een database met ruim een miljoen foto’s van veroordeelden en arrestanten...
...De software wordt breed ingezet, vertelt Riemen. „We hebben personen kunnen herkennen in heel diverse zaken, van winkeldiefstal tot terreurzaken.” Het team krijgt beelden binnen van uiteenlopende bronnen als beveiligingscamera’s, pinautomaten, sociale media en observatie-eenheden. Die worden vergeleken met de zogeheten ‘strafrechtdatabase’, waarin personen staan die zijn aangehouden voor een strafbaar feit waar voorlopige hechtenis voor staat. De politie mag ook zoeken in de ‘vreemdelingendatabank’ met foto’s van asielzoekers en illegalen, maar heeft daarvoor een opdracht van een officier van justitie en toestemming van een onderzoeksrechter nodig. In de strafrechtdatabase kan de politie zoeken zonder opdracht of toestemming vooraf.
Elke foto die het gezichtsherkenningsteam binnenkrijgt wordt eerst beoordeeld op kwaliteit. Nadat hij door de database is gehaald beoordelen twee experts onafhankelijk van elkaar de conclusies van de computer.
Levert de zoekopdracht een match op, dan geldt de conclusie van Riemens team als indicatie voor iemands identiteit, nooit als hard bewijs. „Bij vingerafdrukken kun je met extreem hoge mate van zekerheid zeggen: deze afdruk hoort bij deze persoon. Onze gezichtsherkenningssoftware laat alleen maar zien dat er veel overeenkomsten zijn.”
Toch zegt Riemen regelmatig verbaasd te staan over de nauwkeurigheid van de algoritmes waarmee CATCH werkt. „Zelfs als je een foto met een bedekt gezicht of petje door het systeem haalt, rolt er vaak een positief resultaat uit.” Twijfelgevallen komen ook voor. „In die gevallen melden we aan de opsporingsteams: deze personen lijken op de verdachte.”