Er is overduidelijk nog veel werk aan de winkel wat betreft het gebruik van biometrische herkenningstechnologie in de publieke ruimte, stelt columniste en experte digitale rechten Paola Verhaert. Terwijl twee derde van de Vlamingen nog niet eens weet wat AI betekent, blijven politici oorverdovend stil. ‘Dit gaat om onze burgerrechten. Mensen moeten weten wat hen boven het hoofd hangt.’

Met het Europese burgerinitiatief geeft de Europese Commissie Europese burgers een middel in handen om zelf wetsvoorstellen te doen. Dat gebeurt nu ook bij de campagne Reclaim Your Face. Die campagne ijvert voor een verbod op het gebruik van biometrische identificatie in de publieke ruimte. 

Ondertussen werkt de Europese Commissie naarstig aan de Artifical Intelligence Act (AI Act). Daarmee wil de Commissie een regelgevend wettelijk kader invoeren voor het gebruik van artificiële intelligentie, en dus ook biometrische identificatie.

Bij biometrische identificatie op afstand wordt een AI-systeem gebruikt om een persoon te identificeren op basis van bepaalde biometrische gegevens. Het kan gaan om stem, iris of gezicht. Gezichtsherkenning groeide de afgelopen jaren uit tot de meest populaire toepassing van biometrische identificatie op afstand. De Europese AI Act zal onder meer bepalen of gezichtsherkenningssoftware in de publieke ruimte toegelaten wordt. Dat wil zeggen dat de impact daarvan op onze burgerrechten niet te onderschatten valt. 

Het probleem bij het gebruik van gezichtsherkenningssoftware in de publieke ruimte is dat de deur wordt opengezet voor een continue identificatie van alle burgers. De mogelijkheid van anonimiteit wordt volledig ingetrokken, ongeacht wie je bent. 

Biometrische identificatie in de publieke ruimte ondermijnt niet alleen onze rechten op privacy en gegevensbescherming. Ook ons recht op vrijheid van meningsuiting, het recht op vereniging en het recht op gelijkheid en recht op non-discriminatie komen in het gedrang. Denk maar aan het gebruik van gezichtsherkenningstechnologie bij Black Lives Matter-protesten in de VS...

...Er is een overduidelijke nood aan publiek debat over de plaats van gezichtsherkenningssoftware in onze samenleving. Toch blijft het oorverdovend stil bij onze politici. ‘Het is een bewuste strategie van politici’, vertelde Kati Verstrepen van de Liga voor Mensenrechten recent aan Humo. ‘Want ze zijn bang om het debat aan te gaan.’

Maar wie bang is om een debat aan te gaan ontneemt de ander hun recht op spreken. De inzet van dit debat is te hoog om stil te blijven. Daarom dat het broodnodig is dat politici zich durven verdiepen in het thema en een engagement aangaan met middenveldorganisaties en experts. Vorig jaar bleek uit onderzoek van de Vrije Universiteit Brussel dat 2 op 3 Vlamingen nog nooit van AI gehoord had, of als dat wel zo was niet wist wat het betekent. Er is duidelijk nog werk aan de winkel.

Alles bij de bron; MO*