Je gaat het pas zien als je het doorhebt. Toen ik buiten op camera’s ging letten, zag ik ze plots overal. Niet alleen waar ik ze verwachtte: op het station, in het winkelcentrum of in de villawijk.

Maar ook in volksbuurten. Rolluiken en een tegeltuin blijken net zo’n goede voorspeller voor een camera aan de gevel als een oprijlaan. En dan is er natuurlijk de opmars van de ‘slimme’ deurbel die vastlegt wie er voor de deur staat en de dashcam achter de voorruit van de auto.

De meeste Europeanen vinden camera’s op straat een goed idee, aldus de Atlas of European Values, ook in Nederland is 78 procent voorstander. Beveiligingscamera’s worden veel minder gezien als een inbreuk op de privacy dan bijvoorbeeld het controleren van internetgedrag.

Minder enthousiast over camera’s zijn de inwoners van Midden-Europese landen die in de vorige eeuw ruim veertig jaar lang een communistische dictatuur hadden. Een waar je buurvrouw of neef zomaar een stiekeme spion van het communistische regime kon blijken....

...Camera’s zijn dus fijn zolang de overheid ze gebruikt om criminaliteit te bestrijden, niet om de bevolking onder de duim te houden. Dat verklaart ook de grootste steun voor camera’s in Scandinavische landen als Finland en Zweden. Het zijn landen waar burgers groot vertrouwen hebben in de regering en rechtstaat.

Toch verklaart dat niet alles. Ook in het Verenigd Koninkrijk, waar aanmerkelijk minder vertrouwen is in de overheid, hangen volop camera’s. Wie een dagje Londen bezoekt, is al snel door zo’n tweehonderd camera’s gezien. De eerste kwamen er in de late jaren tachtig toen crimefighten hét speerpunt van de Conservatieve regering was.

En cameratoezicht kreeg al snel de wind in de rug toen bleek dat de beruchte ontvoering van de peuter James Bulger op beeld stond. Ook al bleken die beelden te schimmig om de daders te kunnen identificeren, het ‘middel tegen kindermoordenaars’ kreeg direct grote steun.

Mag de overheid alle informatie die we delen op internet doorzoeken? Of ongemerkt informatie over iedereen verzamelen? Bekijk de meningen in Europa op atlasofeuropeanvalues.eu/nl/ (kies ‘kaarten’).

Alles bij de bron; Trouw