Agenten voelen zich veiliger met een bodycam. Maar die gebruiken ze vaak tegen de regels in. Meer agenten een bodycam geven zonder na te denken over privacy, zal veel kritiek opleveren, zegt jurist Dimmen Smolders.
Toch blijkt uit diezelfde onderzoeken dat de bodycam, inmiddels zo'n twee jaar op proef bij de politie, vaak niet goed wordt ingezet. Een op de vier agenten met een camera op het lichaam is niet op de hoogte van de regels. ...In de hoofdstad vinden zes van de tien agenten het geen probleem om te filmen bij mensen thuis. Dat is uitdrukkelijk verboden, want een schending van de privacy van burgers...
...Een wondermiddel is de bodycam ook niet, blijkt uit de onderzoeken. Soms kan aanzetten juist voor extra boosheid bij burgers zorgen. En hoewel een groot deel van de agenten denkt dat de filmpjes ook later voor strafzaken gebruikt kunnen worden, is dat nog niet aan de orde. Bij de Amsterdamse politie blijkt dat er nog geen enkel filmpje is doorgestuurd naar het Openbaar Ministerie om te helpen in een zaak.
Alle politieagenten worden dit jaar uitgerust met een bodycam, zo heeft minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid laten weten.
Politieagenten mogen mensen op publiek toegankelijke plekken via een bodycam filmen. Het filmen gebeurt dan als uitvoering van de algemene politietaak en als vorm van 'niet-stelselmatige observatie'. "De bodycam wordt daarbij altijd openlijk en duidelijk zichtbaar gedragen", zo laat de politie weten.
Opgenomen beelden kunnen, mits toegestaan volgens de wet, bijvoorbeeld worden gebruikt om daders op te sporen of als bewijs in een strafzaak. Daarnaast kunnen de opnamen gebruikt worden voor politie-onderwijs, training en coaching, interne onderzoeken, klachtafhandeling en organisatie- en wetenschappelijke onderzoeken. Niet bruikbare beelden worden vernietigd. Hoe lang de beelden bewaard blijven hangt af waarvoor de opnamen zijn verzameld en worden verwerkt.
Je kunt niet zomaar een camera ophangen. Het is belangrijk om je te realiseren wat je wel en niet mag filmen. Ook is het noodzakelijk om aan te geven dat je filmt.
Een beveiligingscamera in je eigen huis hangen, moet ook worden aangekondigd met een sticker bij elke deur die toegang verschaft tot je woning. Daarop moet ook te zien zijn wie verantwoordelijk is voor die bewaking, mochten er vragen over zijn. Het voordeel is dat een sticker ook preventief kan werken. Het wijst kwaadwillenden erop dat ze waarschijnlijk gefilmd (gaan) worden.
Je mag de camera in principe alleen richten op jouw eigendommen. Zelfs als die naast de deur van de buren staan, moet je ervoor zorgen dat je niet de deur van je buren filmt. Hetzelfde geldt voor naar binnen filmen, wat niet is toegestaan. Je mag de openbare weg alleen filmen als het echt niet anders kan, bijvoorbeeld een stukje stoep voor de garagedeur. Je moet echter aantoonbaar kunnen maken dat je er zoveel mogelijk aan hebt gedaan om de openbare plek te mijden.
Vorige maand zijn gegevens van duizenden particuliere beveiligingscamera's toegevoegd aan de database "Camera in Beeld", die informatie over beveiligingscamera's in Nederland bevat. De database geeft politie een overzicht van welke camera’s waar hangen en waar zij opnames van maken.
De meeste nieuwe camera's, een kleine 700, werden in Oost-Nederland aangemeld. Het totaal aantal geregistreerde camera's is inmiddels de 200.000 gepasseerd.
Ontwikkelaars van Ring, een dochterbedrijf van Amazon, hadden ongestoord toegang tot een grote hoeveelheid video's, geüpload via haar slimme deurbel. Daardoor konden ze meevolgen wie er op bezoek kwam bij haar gebruikers, schrijft The Intercept op basis van anonieme bronnen.
In België is de Ring-deurbel te koop. Voor klanten die 2,5 euro per maand extra betalen houdt het bedrijf een half jaar lang alle beelden bij op haar servers, zodat je ze kan opvragen na bijvoorbeeld een inbraak.
In december rapporteerde The Information al hoe medewerkers op het voormalig kantoor van Ring in Oekraïne toegang kregen tot de Amazon 3S-servers waarop die video's onversleuteld werden opgeslagen. The Intercept laat nu een bron aan het woord die stelt dat ontwikkelaars sinds 2016 iedere video konden bekijken die eender waar ter wereld was opgenomen met een Ring-camera. Ze zouden ook de mogelijkheid gehad hebben om beelden op te zoeken op basis van een e-mailadres en die met één klik te downloaden en te delen.
In een reactie tegenover Gizmodo ontkent Ring, dat vorig jaar door Amazon werd overgenomen, de beschuldigingen. Het bedrijf stelt dat medewerkers geen toegang tot de livestreams van de camera's hebben en dit ook nooit hebben gehad. Wel hebben medewerkers toegang tot video-opnames die met de deurbel zijn gemaakt. Deze opnames zijn afkomstig van Ring-video's die via een soort van buurtwacht-app openbaar zijn gemaakt. Daarnaast gaat het om beelden van klanten die nadrukkelijk toestemming hebben gegeven voor het gebruik van hun video's.
Donderdag wordt de 200.000e camera aangemeld bij Camera In Beeld, een database van de politie waarin burgers en bedrijven hun particuliere camera's kunnen laten registreren. De politie mag die camerabeelden opvragen als er in de buurt een misdrijf is gepleegd.
In Nederland hangen naar schatting zo'n anderhalf miljoen particuliere beveiligingscamera's. De politie hoopt dat er in de toekomst nog meer van zulke camera's worden aangemeld bij het programma.
Donderdag lanceert de minister van J & V de campagne Excellent cameratoezicht. Daarbij kunnen bedrijven de kwaliteit van hun camerabeelden laten beoordelen en kunnen zij advies krijgen over hoe zij die kunnen verbeteren. Daar staat tegenover dat hun camera dan automatisch in de databank terechtkomt.
Het Amsterdamse openbaar vervoersbedrijf GVB schaft nieuwe beveiligingscamera’s aan, waarmee elke plek in elke bus, metro en tram in de gaten gehouden kan worden. Er is al cameratoezicht in de voertuigen, maar GVB is niet tevreden over de kwaliteit daarvan.
In de aanbesteding staat onder andere dat alle passagiers in beeld gebracht moeten kunnen worden. Ook dient ten opzichte van de bestaande systemen de opslagcapaciteit verhoogd te worden en moet het makkelijker worden de beelden te downloaden. Maar het belangrijkste is dat de beeldkwaliteit beter wordt. Die is nu vaak onvoldoende om gebruikt te kunnen worden in juridische procedures. De belichting is niet goed, de beelden zijn onscherp en er wordt niet continu gefilmd.
Als eerste worden de trams van het type Combino aangepakt. Deze hadden bij aflevering in 2002 al camera’s om agressie tegen de conducteur of de bestuurder vast te leggen. In 2015 werd het cameratoezicht uitgebreid, zodat ook passagiers geobserveerd konden worden. Er werd zelfs met gezichtsherkenning gewerkt.
Kees huurde een luxe villa voor een week in augustus bij woningverhuursite Novasol. Bij aankomst zag hij dat er buiten allemaal camera's hingen. Binnen in het huis zag Kees in het washok een monitor waarop vier camera's te zien waren. Die filmden het huis aan de buitenkant en de omgeving. Dat gaf hem een veilig gevoel.
Aan het eind van de week bekijkt Kees een apparaat dat aan het plafond hangt. Hij dacht dat het een rookmelder was, maar het blijkt een camera te zijn. Aan de zijkant leest hij '5MP WIFI IP CAMERA'. Van een rookmelder blijkt dus geen sprake te zijn. "We zijn de hele week bespied en dat voelt niet prettig. Ik heb in m'n beste Frans bij de schoonmaakster geklaagd en ook heb ik Novasol een klacht gestuurd."
Novasol zegt tegen Kees dat er gesproken is met de huiseigenaar. Novasol: "Deze heeft bevestigd dat er binnen geen camera hangt, maar een rookdetector. Daarnaast neemt deze geen beelden op...."
ICT-expert Brenno de Winter, gespecialiseerd in privacy en spionage, heeft de camera onderzocht en vond hem al snel op AliExpress. Hij ontdekte dat het hier dus niet gaat om een rookmelder, maar om een camera inclusief microfoon zodat er ook audio opgenomen kan worden. Je mag volgens De Winter wel een camera ophangen in een vakantiehuis, maar dan moet je als consument wel geïnformeerd worden.
Over de camera in de woonkamer is Van Duijn nooit geïnformeerd. Daarover zegt De Winter dat er niet gefilmd mag worden. "De huiseigenaar is verwerkingsverantwoordelijke, hij moet dus kunnen uitleggen wat er met die beelden gebeuren." De Winter zegt dat als consumenten in een vakantiehuisje een camera zien, ze deze meteen moeten afplakken. Hij vindt dit ook een zaak voor de Franse toezichthouder. "Die is heel streng op dit soort zaken."
