Mensen die opkomen voor grondrechten zouden een terreuraanslag toestaan. Die suggestie van de baas van de AIVD, Bertholee, is gewoon laag bij de grond. Foutje. Maar toch. Hij vraagt zich af of mensen die opkomen voor het recht op bescherming van privacy dat nog wel zo enthousiast zouden doen als zij het slachtoffer van een aanslag zouden zijn.

Geen idee wat er in jouw hoofd rondgaat, of in het hoofd van Bertholee, maar ik denk dat iedereen in Nederland al in meer of mindere mate het slachtoffer van terroristische aanslagen is. ...

De angst die je na een aanslag voelt reikt echter veel verder en veel dieper en die manifesteert zich op veel meer manieren, ook in de media die ik raadpleeg, in de polariserende oproepen van politici, in het beeld dat van vluchtelingen wordt geschetst of het gesprek in de kroeg om de hoek. Dat verlammende is ook het doel van de aanslagplegers: de maatschappij ontwrichten.

Mijn angst zit hem ook in de manier waarop de beleidsmakers van ons land daarmee omgaan. Hoe ze – goedbedoeld of niet – ervoor kiezen om te morrelen aan de grondbeginselen van onze democratische rechtstaat. Aan het uitgangspunt dat de overheid met je doen en laten niets te maken heeft, tenzij er een concrete en gerichte verdenking tegen je bestaat. De maatregelen die voorheen als vanzelfsprekend niet eens overwogen werden, liggen nu als serieus voorstel op tafel. Ook dat is mijn angst: de angst om onze vrijheid te verliezen. Of dat nu gebeurt met de slechtste of met de beste bedoelingen.

En ja, wat als het écht dichtbij komt? Ik zou het niet weten. Geen idee of ik dan nog op mezelf zou kunnen vertrouwen. Waar ik vooral op hoop is dat mijn omgeving me in zo’n situatie scherp houdt en me er op wijst als ik me vooral laat leiden door boosheid en angst. Ik wil in staat blijven de grotere belangen te zien. En ik hoop ook dat mijn familie, vrienden en collega’s geen pas op de plaats doet, ook niet om mij te sparen, maar mijn onredelijkheid benoemt wanneer dat nodig is. Ik wil de betekenis van woorden als vrijheid, waardigheid en proportionaliteit nooit vergeten. Maar ook dat diezelfde omgeving mij wakker schudt als ik me teveel terugtrek, als ik mijzelf dreig te verliezen in mijn eigen narigheid.

Alles bij de bron; BoF