De NCTV brengt „geen personen in beeld”, zei justitieminister Grapperhaus in de Kamer. Een linkse activist ontdekte dat hij wél online werd gevolgd en in een terrorismeaanpak belandde...

...Op 28 november 2019 zit hem bijvoorbeeld een rechtszaak dwars. „Onderweg naar gerechtshof Leeuwarden. Bizarre zaak”, twittert hij. ....Alles direct geseponeerd. Video’s van politie worden ‘per abuis’ gewist.” Met zes rode, boze emoji’s sluit hij af.

op de zevende etage van het ministerie van Justitie en Veiligheid in Den Haag houden monitoringsspecialisten van anti-terrorismecoördinator NCTV zijn tweets in de gaten via een door hen gecreëerd nepaccount dat ‘Harry van Duinen’ heet. De tweet wordt een screenshot en wordt opgeslagen in het interne systeem. De NCTV stuurt hem ook door naar de politie. Zonder hij het weet,

Zelfs een retweet van leggen de monitoringsspecialisten vast, van een tweet van een journalist die agenten met ‘lange latten’ ziet rondlopen bij de Stopera in afwachting van een demonstratie. Van der Linde voegt toe: ‘Met lange lat…WTF’. Weer die rood-boze gezichten. Ook deze tweet belandt in de systemen van de NCTV en bij de politie.

Het volggedrag van de NCTV staat ter discussie. In april onthulde NRC dat de coördinator al jaren via nepaccounts burgers online in de gaten houdt: coronademonstranten, rechtse activisten, milieuactivisten, streng-islamitische predikers. En linkse activisten. Na vragen van NRC werden de nepaccounts van ‘Harry van Duinen’ op Facebook, Instagram en Twitter verwijderd....

...De NCTV heeft voor deze activiteiten niet meer bevoegdheden dan welke overheidsinstantie dan ook.

In een vijf uur durend Kamerdebat in juni was demissionair minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid, CDA) stellig. De NCTV „volgt geen personen”, zei hij, en „doet daar ook geen onderzoek naar”. De NCTV verwerft geen gegevens over personen, „dat doen we niet”. In open bronnen volgen de ambtenaren volgens hem het maatschappelijk debat, maar daarbij worden „echt […] geen personen in beeld gebracht, als doel”.

Toch wil de minister de NCTV nu snel meer ruimte geven om persoonsgegevens te verwerken. In zijn wetsvoorstel staat dat de coördinator online uitingen van burgers wil bekijken om „trends en fenomenen” over veiligheidsthema’s te beschrijven. 

SPOED NIEUWE WET

Demissionair minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid, CDA) wil de NCTV snel meer ruimte geven om burgers online te volgen en ook om persoonsgegevens te verwerken.
Daarvoor diende hij onlangs met spoed een wetsvoorstel in.

Amnesty International en Bits of Freedom spreken van een „controversieel” wetsvoorstel
waarmee „gehaast en onzorgvuldig” wordt omgegaan.

„Met deze wet installeren we een nieuwe geheime dienst die specifiek het maatschappelijk middenveld in de gaten houdt.”

De ervaring van de activist is een andere. Hij vroeg zijn dossiers op bij de NCTV, de politie en de gemeente Amsterdam en deelde die met NRC. Er blijkt uit dat de coördinator zijn online uitlatingen niet alleen gebruikte voor een algemene schets van het ‘maatschappelijk discours’. De NCTV verspreidde informatie over hem onder politiediensten, veiligheidsinstanties en gemeenten, waarna hij in een terrorismeaanpak belandde....

...De vertrouwelijke rapportages stuurt de NCTV officieel slechts ‘ter kennisgeving’ aan andere overheidspartijen, om hen te voorzien van achtergrondinformatie. Maar als zo’n bericht gaat over iemand in je gemeente moet je er iets mee, zegt een Amsterdamse veiligheidsambtenaar. „Als je gewaarschuwd bent, kun je geen risico’s nemen. Je gaat dingen doen om je in te dekken. Om te kunnen zeggen: ik heb iets met de informatie gedaan.”

Een gelegenheid daarvoor komt sneller dan verwacht: begin 2017 meldt Van der Linde zich bij de gemeente....  Op 21 juni 2017 besluit de gemeente hem in haar deradicaliseringsaanpak te plaatsen, net als op dat moment 58 anderen, veelal „gerelateerd aan het jihadisme”. In het plan van aanpak staat dat hij geholpen moet worden bij het „verwerken” van alle „doodsbedreigingen”, die „traumatisch” lijken te zijn geweest. „Doel daarna is werk vinden en leven opnieuw opbouwen”.

Wat het verband is met zijn vermeende radicalisering, wordt niet vermeld. Hij gaat het systeem in als ‘Dossier 606’.

De gemeente weet dat de politie op dat moment juist níet vindt dat hij aan de eisen voor de deradicaliseringsaanpak voldoet. Een gespecialiseerd politieteam duidt hem die zomer als „niet-CTER-waardig”: geen potentiële extremist. Maar zodra burgemeester Van der Laan de handtekening zet waarmee hij in de aanpak belandt, wordt hij in de politiesystemen toch als zodanig bestempeld. Deze CTER-code vestigt de aandacht op de activist en maakt het overheden makkelijker hem in de gaten te houden.

...Begin september hoort hij naar eigen zeggen voor het eerst dat hij in de deradicaliseringsaanpak zit. „Hij lijkt het er niet mee eens te zijn”, staat in het verslag van de gemeente.

Was het onduidelijk waarom hij in de aanpak belandde, net zo vaag blijft waarom hij er weer uit wordt gehaald. Op 7 maart 2019 ontvangt hij een ‘uitstroombrief’ van de nieuwe burgemeester Femke Halsema. De gemeente en betrokken instanties, waaronder de NCTV, hebben getoetst „of er nog sprake is van concrete signalen en risico’s die wijzen op radicalisering”. Hij voldoet daar niet meer aan. „Dat is goed nieuws”, schrijft Halsema.

De gemeente Amsterdam wil vragen van NRC over het persoonsdossier van hem niet beantwoorden „in verband met de privacy van betrokkenen”.

Ook de NCTV gaat niet in op individuele casuïstiek. „De NCTV volgt geen personen zoals de politie of inlichtingendiensten dat doen.” Op een vraag naar het aantal tweets van burgers dat de NCTV doorstuurt naar de politie, komt een algemeen antwoord: „Waar relevant” en altijd ten behoeve van „duiding en analyse van fenomenen”.

Er is voor zover bekend dan nog maar één instantie die hem buiten zijn medeweten om blijft volgen. Dat is de NCTV. Tot aan de opheffing in april van dit jaar is het NCTV-nepaccount op Twitter hem blijven volgen.

...De rechtbank zal in het voorjaar van 2021, bekrachtigen dat niet duidelijk is waarom hij een extremist zou zijn. De code bij zijn naam moet uit alle overheidssystemen worden verwijderd.... 

Alles bij de bron; NRC