Het demissionaire kabinet laat de Tijdelijke wet onderzoeken AIVD en MIVD naar landen met een offensief cyberprogramma op 1 juli toch in werking treden, ondanks grote zorgen over het toezicht hierop. .

De Tijdelijke wet biedt de AIVD en de MIVD meer handelingsruimte wat betreft de inzet van de hackbevoegdheid en onderzoeksopdrachtgerichte interceptie. Daarnaast voorziet het in mogelijkheden om bulkdatasets langer te bewaren.

Wat het toezicht betreft verschuift dit van vooraf naar achteraf. De Commissie Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) heeft al lange tijd aangegeven dat er vanwege de nieuwe wet tien extra medewerkers nodig zijn. Op de huidige locatie van de toezichthouder is echter geen voldoende ruimte voor het nieuwe personeel.

Toezichthouders op de diensten noemden de inwerkingtreding op 1 juli dan ook onverantwoord. 

Demissionair minister-president Rutte, minister De Jonge van Binnenlandse Zaken en Ollongren van Defensie zijn nu met een brief gekomen waarin ze aangeven dat de wet toch op 1 juli in werking zal treden. In de brief staat dat de gezochte huisvesting pas in de zomer van 2026 gerealiseerd kan worden.

Er zijn echter dertig werkplekken gevonden die aan de MIVD waren toegezegd, maar waar de CTIVD gebruik van kan maken. Deze werkplekken zullen pas in januari 2025 worden opgeleverd.

Daarnaast moet de CTIVD nog steeds de benodigde werknemers zien te werven, aangezien de werving wegens het gebrek aan kantoorruimte was stilgelegd. "Er is nu een Kamerbrief die je kan samenvatten als “je zakt er maar in met je rechtsstaat, we gaan door zonder toezichthouders”.", reageert Hubert op de brief. Hij merkt op dat de nieuwe wet het veel makkelijker maakt voor de diensten om een tap op een gehele internet- of telefoonkabel in te mogen zetten.

In de brief noemen de bewindspersonen ook de term 'onderzoeksopdrachtgerichte interceptie'. "Voor de Orwell-fans onder ons, “Onderzoeksopdrachtgerichte interceptie” stond vroeger bekend als “ongerichte interceptie”, wat een beetje naar klonk. Deze omwoording hebben we overigens te danken aan toenmalig minister Plasterk die vast erg trots is op deze taalkundige stunt', legt Hubert uit.

De oud-toezichthouder noemt het een 'schandvlek' op de rechtsstaat als er nu toch gebruik wordt gemaakt van het niet bestaande ‘achteraf’ toezichtregime. Hubert herhaalt daarom zijn eerdere oproep aan het kabinet: "Dus daarom echt, alsjeblieft, zet deze wet niet in in de huidige vorm tot werkplekken en toezicht geregeld zijn."

Alles bij de bron; Security