De Belastingdienst heeft op grote schaal persoonlijke gegevens van belastingbetalers – waaronder uitingen op sociale media – van internet gehaald, in een computersysteem opgeslagen en gebruikt bij zijn toezicht en fraudebestrijding. Dit gebeurde ondanks interne twijfels over de rechtmatigheid hiervan en over de „herkomst, juistheid en actualiteit” van de opgeslagen data.
De gegevens werden opgeslagen in de omstreden database RAM, waarvan NRC dit voorjaar de grootschalige inzet onthulde.
De privacyproblemen rond dit jarenlang gebruikte Risico Analyse Model (RAM) zijn nog groter dan in die publicatie omschreven, zo blijkt uit een interne rapportage uit 2017 die demissionair staatssecretaris Marnix van Rij (Fiscaliteit, CDA) na de publicatie van NRC naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.
RAM – dat rond de eeuwwisseling in gebruik werd genomen – werd volgens de interne rapportage gebruikt voor ‘profiling’ en werd ook ingezet bij de afdeling Toeslagen, iets wat door Van Rij eerder tegenover de Kamer werd ontkend.
In zijn brief aan de Kamer heeft Van Rij dit inmiddels gecorrigeerd. Ook de Douane gebruikte RAM, net als de Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst (FIOD), voor „opsporingsdoeleinden”. De Belastingdienst controleerde met het systeem bovendien de eigen medewerkers, met het oog op „behalen productiedoelen, productiekwaliteit, anonieme geaggregeerde overzichten en integriteitsschendingstoetsing”.
De Belastingdienst verzamelde de gegevens uit tientallen bronnen, binnen en buiten de overheid, waardoor per burger honderden verschillende data werden opgeslagen.
Niet alleen algemene persoonsgegevens zoals adres en leeftijd, maar ook informatie over iemands (fiscale) partner, de begindatum van de relatie, de nationaliteit van de partner, hoe vaak iemand in de systemen van de Belastingdienst inlogde of bezwaarschriften indiende, alle gegevens over inkomen, vermogen en schuld, hoeveel auto’s, beleggingen en vastgoed iemand had, enzovoort. Via zoekopdrachten was het mogelijk om „nagenoeg alles aan alles te relateren”, staat in de interne analyse.
Alles bij de bron; NRC [thnx-2-Niek]