De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) verloor drie rechtszaken op rij wegens gebrek aan handhaving. Ook nemen klachten over slecht werk toe. Met (de) AP gaat het niet zo goed. De pijlen richten zich vooral op de nieuwe voorzitter Aleid Wolfsen (PvdA). De ex-burgemeester van Utrecht werd ondanks een reeks schandalen via de Haagse banencarrousel tot AP-voorzitter gemaakt. Hem wordt een gebrekkige houding verweten door de privacylobby’s.

Uitspraken van Wolfsen in de pers en het optreden van AP doen de stekels recht overeind staan bij privacyvoorvechters. Zo zette de maatregel om verzekeraars de mogelijkheid te geven om medische gegevens te vragen, kwaad bloed.

Zo raakt de AP bekneld tussen de vereiste handhaving van strenge regelgeving die zich in een transitie bevindt van de Wbp naar de nieuwe AVG (vanaf mei 2018), een groeiend aantal benodigde oordelen en behandeling van klachten, publicitaire druk en gebrek aan personeel en organisatie. ‘Het is niet enkel de druk op de organisatie, maar ook chaos’, zegt een advocaat die met de AP moet werken. Een collega, eveneens lid van de Vereniging Privacyrecht, bevestigt dit: ‘M’n vertrouwen in de toezichthouder neemt bepaald niet toe.’

Ondertussen lopen er al langer procedures tegen de AP wegens het vermeende verzaken van plichten. In drie zaken achter elkaar krijgt de toezichthouder een gevoelige tik op de vingers:

1) Op 7 juli 2017 sprak de rechtbank Utrecht een tussenvonnis uit in een zaak aangespannen door Miek Wijnberg van burgerrechtenvereniging Vrijbit dat de de AP onvoldoende handhaaft inzake de laDBC-Informatiesysteem (DIS) van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). De AP krijgt acht weken de tijd om te eisen dat de NZa medische gegevens voldoende anonimiseert en voorzichtig is met het delen met derden. De verstrekking van data aan het ministerie van VWS en het CPB was volgens de rechtbank onrechtmatig en de AP moet dit aanpakken.

2) In een ander tussenvonnis van de rechtbank van 7 juli 2017, in een zaak eveneens aangespannen door Miek Wijnberg van Vrijbit, staat dat de AP niet juist optreedt inzake de gedragscode van zorgverzekeraars voor het verwerken van medische persoonsgegevens van ondermeer declaraties.

De rechter verklaarde die code al in 2013 onrechtmatig, maar de AP treedt niet handhavend op. AP ‘had meer onderzoek moeten doen. Zij had zich niet zonder meer op het standpunt kunnen stellen dat zij geen indicatie had dat de werkwijze van de zorgverzekeraars niet in orde zou zijn. Die indicatie is er namelijk wel: het gegeven dat de zorgverzekeraars nog steeds volgens een gedragscode zouden werken die de rechtbank Amsterdam als onvoldoende heeft beoordeeld.’ De rechter eist nu dat de AP binnen acht weken alsnog haar werk doet.

3) Op 13 juli 2017 schorste de rechtbank Arnhem in kort geding het besluit van de AP om niet handhavend op te treden in de zaak van een Arnhemse burger tegen de gemeente Arnhem over het afvalpassenssysteem dat sinds juli 2014 de toegang tot ondergrondse afvalcontainers regelt. Weliswaar concludeerde de AP dat Arnhem in strijd met de Wbp persoonsgegevens verwerkt, maar weigerde om handhavend op te treden. Eind dit jaar wil de gemeente Arnhem immers een nieuw systeem invoeren (Diftar). Volgens de voorzieningenrechter is helemaal niet zeker dat Diftar wordt ingevoerd, dus moet de AP van de gemeente eisen dat ze het huidige systeem aanpast.

4) Een kort geding aangespannen door stichting Stop benchmark met ROM  gericht tegen de verzameling van gepseudonimiseerde GGZ-data voor de Routine Outcome Monitoring wegens gebrekkige handhaving door AP ging niet door omdat de betrokken partijen aankondigden om het anders aan te pakken en privacy goed te gaan regelen.

...Vanwege capaciteitsbeperkingen is het telefonisch spreekuur bij de AP in het tweede kwartaal van 2016 gereduceerd van 15 naar 8 uur per week. Er zijn echter maar 10 procent minder telefoontjes binnengekomen. Er wordt volgend jaar een verdubbeling van aantal het telefoontjes verwacht, naar 13.000 en toename van het aantal klachten van 7.500 naar 9.000.

De uitbreiding van de rechten van burgers in de AVG (artikel 12-22) en plichten voor organisaties kan tot een enorme groei leiden van het aantal klachten en de handhaving, kortom van de bureaucratie.

Alles bij de bron; NetKwesties