De inlichtingendiensten van de politie zijn over de schreef gegaan. Ze hielden onrechtmatig hele bevolkingsgroepen in de gaten, zegt de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) in een toezichtsrapport.
De politie-eenheden door het hele land hebben allemaal hun eigen inlichtingendienst. Ze werken samen met de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en zijn een soort vooruitgeschoven post van die dienst.
Die inlichtingendiensten krijgen nu dus een tik op de vinger van de toezichthouder. Ze kregen soms "over een persoon of enkele personen" een signaal en besloten op basis daarvan een hele gemeenschap te onderzoeken. Dat mag niet zo maar omdat een onderzoek naar een bevolkingsgroep zo'n grote inbreuk is op de privacy. Dan moet de dienst eerst goed bedenken of zo'n breed onderzoek wel een proportioneel middel is en dat is niet altijd gebeurd.
In de onderzoeksperiode 23 februari 2022 tot en met 1 juli 2022 hebben de inlichtingendiensten minstens drie keer een hele gemeenschap onrechtmatig in de gaten gehouden, zegt de CTIVD. Dus in ruim vier maanden ging het drie keer fout.
Maar wat is dan zo'n gemeenschap? De toezichthouder legt daarover uit dat het een bevolkingsgroep is "bijvoorbeeld gebaseerd op etniciteit, religieuze overtuiging of beroepsgroep". Het is onduidelijk welke groepen er onrechtmatig in de gaten zijn gehouden, maar het zou in theorie dus kunnen gaan om bezoekers van een bepaalde moskee of een groep boeren die op harde manier actie wil voeren.
Uit de Kamer klinkt kritiek op deze gang van zaken. SP-Kamerlid Michiel van Nispen: "We wisten al dat individuen op slordige wijze zijn gevolgd, maar bij hele gemeenschappen is dat nog een tandje erger."
Verantwoordelijk minister Hugo de Jonge (Binnenlandse Zaken) erkent dat de onderbouwing waarom een hele gemeenschap in de gaten gehouden wordt, voortaan beter moet. Maar hij stelt ook: "Ik wil wel benadrukken dat de insteek van de onderzoeken in alle gevallen zag op een dreigingsperspectief."
Alles bij de bron; NOS