De Tweede Kamer is akkoord gegaan met het wetsvoorstel Programmatuur verkiezingsuitslagen, dat gemeentelijke stembureaus, de hoofdstembureaus, het nationaal briefstembureau en het centraal stembureau verplicht om door de Kiesraad verstrekte verkiezingssoftware te gebruiken.
Ook maakt het wetsvoorstel de Kiesraad verantwoordelijk voor het beheer en de beveiliging van software die bij de verkiezingen wordt gebruikt. Op dit moment zijn de gemeenten zelf verantwoordelijk voor het installeren en beheren van de programmatuur.
Tijdens de verkiezingen wordt gebruikgemaakt van software om de verkiezingsuitslagen te berekenen. Doel van dit wetsvoorstel is het vastleggen van taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden rond het beheer en het gebruik van die uitslagsoftware door een wijziging van de Kieswet. Zo wordt voorgesteld om de programmatuur te centraliseren, het gebruik ervan verplicht te stellen en de Kiesraad verantwoordelijk te maken voor het beheer.
Het wetsvoorstel moet nu nog door de Eerste Kamer worden behandeld. Afhankelijk van die behandeling kan het wetsvoorstel op 1 januari 2025 inwerking treden.
Alles bij de bron; Security
Robbert van Laer zat met zijn echtgenote in een sauna in het oosten van het land toen zijn telefoon oplichtte. Het was de app die is verbonden met hun deurbel, in Zoetermeer.
Van Laer noemt zichzelf een „echte computernerd” – gek op nieuwe gadgets. Dit is dan ook al zijn tweede, geavanceerdere ‘slimme deurbel’. Die maakt zijn leven makkelijker, zegt hij. „Als ik boven zit te werken en net in een call zit, kan ik pakketbezorgers instrueren.” Hij hoeft er zijn mond niet eens voor open te doen, laat hij zien. Zijn standaardantwoord heeft hij ingesproken: „Hallo, zou u het pakketje voor de deur willen zetten? Bedankt!”
Nergens in Nederland staan zoveel particuliere camera’s geregistreerd als in Zoetermeer, bleek afgelopen zomer uit documenten die VPNGids, een online platform voor een veilig internet, kreeg met een beroep op de Wet open overheid (Woo).
Inmiddels zouden er volgens onderzoeksbureau Multiscope 1,2 miljoen van dit type deurbellen in gebruik zijn. Het ‘touwtje uit de brievenbus’ waar oud-politicus Jan Terlouw acht jaar terug voor pleitte mocht dan tot de verbeelding spreken, in de praktijk kiezen Nederlanders steeds vaker voor surveillance dan voor nonchalance.
Privacywetgeving schrijft voor dat het filmen van de openbare weg verboden is en dat een camera alleen activiteit vlak voor de eigen deur mag vastleggen.
En de overheid lijkt vooralsnog niet al te gemotiveerd om burgers aan te spreken op mogelijke privacyschendingen. „Maar waarom zouden ze ook”, zegt Lotte Houwing van digitale-burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom. „Het heeft voor hen alleen maar voordelen.”
De politie moedigt mensen juist aan hun beelden te delen, met het project Camera in Beeld, een online platform waar burgers hun camera’s kunnen registreren. Bij een misdrijf kan de politie zo eenvoudig zien welke camerabeelden ze kunnen vorderen.
Alles bij de bron; NRC
Serie Vertrouwen
Vertrouwen in elkaar en de politiek is de lijm van de samenleving. Maar wantrouwen lijkt overal te groeien. Klopt dat? Hoe erg is het? En hoe kan vertrouwen worden herwonnen?
Stel je zit in de bijstand en verkoopt af en toe iets via Marktplaats. Dan moet je dat melden aan de gemeente, die beoordeelt of het (nog) nodig is je een uitkering te geven. Misschien meld je het niet, want het gaat om kleine bedragen en zolang niemand je verklikt, kraait er geen haan naar.
De kans dat ongemerkt te doen is aanzienlijk verkleind door een Europese wet, die sinds 1 januari vorig jaar van kracht is. Deze wet verplicht zogenoemde platformbedrijven zoals Marktplaats, Vinted, Airbnb en Temper informatie over de inkomsten van hun gebruikers door te geven aan de Belastingdienst.
En die wet leidt er naar alle waarschijnlijkheid ook toe dat gemeenten veel vaker via de Belastingdienst een seintje krijgen over bijverdiensten van mensen met een uitkering. Een extra vinkje in de gemeentelijke database, dat kan leiden tot extra controles en tot korten op een uitkering.
Hoe het werkt: het Inlichtingenbureau, een stichting, stuurt op verzoek van gemeenten (die de uitkeringen verstrekken) het BSN-nummer van een burger met een uitkering naar de Belastingdienst. Die kijkt vervolgens of er iets is veranderd in het inkomen of vermogen van die persoon en beantwoordt die vraag met ‘ja’ of ‘nee’. Die uitvraag – bijvoorbeeld naar nieuwe ‘overige inkomsten in box 1’ – wordt twaalf keer per jaar gedaan.
Het Inlichtingenbureau deelt het ‘ja of nee-’ antwoord vervolgens met de sociale dienst van de gemeente. Uitkeringsgerechtigden moeten intussen zelf ook iedere maand op het zogenaamde Statusformulier invullen of er inkomsten zijn. Dat wordt vergeleken met de informatie van het Inlichtingenbureau.
Gegevens over inkomsten van burgers via platformen zullen ertoe leiden dat de vraag van het Inlichtingenbureau aan de Belastingdienst over veranderingen in box 1, vaker met ‘ja’ wordt beantwoord. Informatie van de Belastingdienst over veranderingen in inkomen of vermogen kan vervolgens aanleiding zijn voor aanvullend onderzoek of extra controles door de gemeente.
Welke gevolgen de wet heeft voor uitkeringsgerechtigden moet de komende tijd blijken. „De regelgeving is net ingegaan en de Belastingdienst moet de gegevens nog ontvangen”, zegt een woordvoerder.
Of platformbedrijven informatie met de Belastingdienst moeten delen verschilt per categorie. Bij de verhuur van woonruimte of transportmiddelen moet het altijd. Voor platformen als Marktplaats en Vinted geldt dat het pas hoeft als iemand in een jaar dertig keer of vaker iets heeft verkocht of voor meer dan tweeduizend euro. Dat hoeft bovendien niet altijd gevolgen te hebben voor de inkomstenbelasting.
De bijstandswet gaat echter verder in wat als relevant inkomen wordt gezien dan de Belastingdienst, vertelt jurist André Moerman. „De Belastingdienst ziet iets misschien niet als een onderneming of als handel, maar het kan wel leiden tot terugvordering van de bijstand, want dat is een behoefte-uitkering en dan is íéder inkomen relevant.”
Net als bij de Toeslagenaffaire is het de vraag of de omvang van de door de wet bestreden vermeende fraude in verhouding staat tot de maatregelen en de hoeveelheid data die daarvoor worden verzameld en gedeeld, zegt organisatiewetenschapper Christine Moser van de Vrije Universiteit. Ze verbaast zich over de registratie van het aantal transacties via online platformen. „Stel je verkoopt dertig keer iets van 1 euro. Dan beland je ook in de groep waarvan de data worden doorgestuurd naar de Belastingdienst. Waarvoor worden die data vervolgens gebruikt?
Bij de Toeslagenaffaire gold dat mensen dan – ongeacht of de lijstjes waarop ze stonden doelmatig waren – extra gecontroleerd werden. Dat soort dingen gaan een eigen leven leiden.” De ervaring van de afgelopen jaren leert dat gegevens in de regel in het nadeel van een uitkeringsgerechtigde worden uitgelegd. Wantrouwen overheerst.
De enquêtecommissie van de Tweede Kamer, die vorige week haar conclusies over de Toeslagenaffaire presenteerde, waarschuwde voor herhaling. „Een dergelijk schandaal kan zo weer gebeuren”, zei voorzitter Michiel van Nispen.
Alles bij de bron; NRC [inloggen noodzakelijk]
Kunstmatige intelligentie kan steeds meer, waaronder werknemers in de gaten houden. Dat gebeurt dan ook steeds vaker. Tot groot ongenoegen van werkenden, die het plezier in hun werk verliezen en psychische problemen krijgen, blijkt uit een nieuw rapport van TNO.
"Eerder was de manager fysiek aanwezig, nu zijn er allerlei hulpmiddelen", aldus onderzoeker Djurre Das van het Rathenau Instituut. Daardoor zijn werknemers nog veel beter in de gaten te houden. "Kijk bijvoorbeeld naar callcenters, daar kan AI nu hele gesprekken omzetten in tekst en die tekst doorzoeken of er niet te veel verkleinwoordjes worden gebruikt."
En het speelt bijvoorbeeld ook in de bezorgsector, waar pakketbezorgers van hot naar her rennen om alle pakjes op tijd bezorgd te krijgen, omdat ze anders op de vingers worden getikt door het algoritme.
Uit een enquête onder 60.000 werknemers blijkt dat bijna 30 procent van de ondervraagden meer gecontroleerd wordt sinds het gebruik van AI. Deze mensen ervaren minder autonomie en een hogere psychische belasting. Ook wordt hun productiviteit lager, wat nogal opmerkelijk is, omdat juist productiviteitsverhoging het doel is van AI.
Hoe heftig de werkdruk kan zijn die algoritmes met zich meebrengen, blijkt uit een voorbeeld van Das. "Ik sprak vrouwen bij een callcenter die bang waren dat ze, als ze ongesteld waren, te lang deden over hun toiletbezoek. Sommige medewerkers renden in de pauze naar de supermarkt omdat ze bang waren te laat terug te komen van hun lunchpauzes."
Alles bij de bron; WelingelichteKringen
Criminelen bieden duizenden kopieën van Nederlandse paspoorten en identiteitskaarten aan op internet, zo meldt RTL Nieuws op basis van onderzoek. Het gaat om gegevens die bij ransomware-aanvallen op Nederlandse organisaties zijn gestolen en door de criminelen worden gepubliceerd als getroffen organisaties niet betalen.
Naast kopieën van identiteitsbewijzen gaat het ook om andere gevoelige documenten, zoals rekeningafschriften, salarisstroken en echtscheidingspapieren. De gestolen documenten worden vervolgens door anderen weer op internet aangeboden voor het plegen van identiteitsfraude.
De Autoriteit Persoonsgegevens is inmiddels een onderzoek gestart naar bedrijven die slachtoffers van een datalek niet goed informeren. "Dit gebeurt mede naar aanleiding van concrete tips en klachten van mensen", aldus een woordvoerder van de toezichthouder.
Alles bij de bron; Security
Sociale mediabedrijven kunnen een hoop volgen: waar je op klikt, wat je online bekijkt en wat jouw politieke voorkeur is. Niet alleen surf- en zoekgedrag, ook persoonlijke gegevens, zoals woonplaats en leeftijd van gebruikers, werden tot voor kort standaard door Meta verwerkt om ‘de perfecte advertenties’ aan te bieden. Meta, moederbedrijf van Instagram en Facebook, wil nu stoppen met het verwerken van persoonlijke gegevens voor gerichte reclame, maar dan wel tegen betaling.
Dat het ‘oude systeem’ van Meta niet aan de regels voldeed, werd in juli 2023 al door het Europese Hof van Justitie besloten.
Meta bedacht daarop een nieuw model. Facebook of Instagram gebruiken zonder gerichte reclame is mogelijk, maar dan moeten gebruikers wel een abonnement bij Meta afsluiten. ‘Je zult dus moeten gaan betalen om je privacy te behouden’, aldus advocaat gegevensbescherming bij privacy-organisatie Noyb, Maartje de Graaf.
En dat kan nog best wel eens prijzig worden. ‘In landen waar toezichthouders toestaan dat het model wordt gebruikt, zie je dat zeer veel websites dit ook gaan doen’, licht De Graaf toe.
Minder dan een jaar nadat het systeem in Duitsland werd goedgekeurd, maakt 30% van de top-100-websites in Duitsland er al gebruik van. Het kost ruim € 1500 per jaar om de honderd populairste websites te kunnen gebruiken zonder gepersonaliseerde reclame tegen te komen. In Spanje zouden gebruikers te maken krijgen met kosten van ongeveer € 1460, terwijl dit bedrag in Frankrijk ruim € 1100 bedraagt.
De Nederlandse toezichthouder, de Autoriteit Persoonsgegevens, vreest dan ook dat het goedkeuren van dit systeem ertoe zal leiden dat privacy een luxegoed wordt. ‘Je hebt er recht op dat je grip en zeggenschap houdt over jouw gegevens. Dat is een grondrecht voor iedereen. Maar techbedrijven hangen daar nu een prijskaartje aan. Wordt privacy daarmee een luxe die alleen voor rijke mensen is weggelegd?’, aldus de AP op de eigen site.
Daarom vraagt de AP aan de Europese koepel van toezichthouders, om een gedeelde visie op te stellen. Er wordt verwacht dat de EDPB eind maart haar visie op het systeem zal geven. Samen met 27 andere privacy-organisaties schreef Noyb ook een brief aan de EDPB, waarin zij de instantie oproept om zich te verzetten tegen 'pay or okay’.
Alles bij de bron; FD
Privacy First deed dit de laatste jaren met succes tegen de centrale opslag van ieders vingerafdrukken onder de Paspoortwet, tegen de opslag van ieders communicatiegegevens onder de Wet bewaarplicht telecommunicatie en tegen massale risicoprofilering door het Systeem Risico Indicatie (SyRI).
Een kwestie die zich bij uitstek ook voor een dergelijke rechtszaak leent betreft de Nederlandse wetgeving inzake automatische nummerplaatherkenning (Automatic Number Plate Recognition, ANPR) zoals die sinds 2019 geldt.
Onder de ANPR-wet (art. 126jj Sv.) worden de kentekens en locaties van miljoenen auto’s in Nederland (oftewel ieders reisbewegingen) continu vier weken in een centrale politiedatabank opgeslagen voor o.a. opsporing en vervolging, ongeacht of men ergens van verdacht wordt. Dit is totaal niet noodzakelijk, volstrekt disproportioneel en bovendien ineffectief, zo bleek de afgelopen jaren uit diverse onafhankelijke onderzoeken. Bovendien ontbreekt toezicht en kan het systeem eenvoudig worden misbruikt.
De huidige ANPR-wet vormt daarmee een massale privacyschending en hoort simpelweg niet thuis in een vrije democratische rechtsstaat. Privacy First heeft daarom besloten om een rechtszaak tegen de Staat aan te spannen ter buitenwerkingstelling van de ANPR-wetgeving wegens strijd met Europees privacyrecht.
De rechtszitting in onze ANPR-zaak zal plaatsvinden bij de rechtbank Den Haag op dinsdag 12 maart as. om 9.30u (zaaknummer C/09/642185 HA ZA 23-116, Stichting Privacy First vs. de Staat). Iedereen is van harte welkom om hierbij aanwezig te zijn.
Alles bij de bron; PrivacyFirst
De Amerikaanse overheid heeft een burgermedewerker van de luchtmacht aangeklaagd voor het lekken van geclassificeerde defensiegegevens over de oorlog in Oekraïne via een buitenlandse datingsite. De man was werkzaam voor het U.S. Strategic Command en beschikte over een 'Top Secret security clearance'.
Op de niet nader genoemde datingsite deelde hij de gevoelige data met iemand die claimde een Oekraïense vrouw te zijn. Deze persoon vroeg de Amerikaan geregeld om gevoelige informatie, die daarop ook gegevens verstrekte over militaire doelen en de mogelijkheden van het Russische leger met betrekking tot de oorlog in Oekraïne, aldus de aanklacht.
Alles bij de bron; Security
Pagina 57 van 638
