Met één druk op de knop kan de politie vanaf vandaag in seconden miljoenen foto's doorzoeken van verdachten, veroordeelden en vreemdelingen. Dankzij nieuwe software voor gezichtsherkenning kan de vreemdelingenpolitie beter controleren of asielzoekers zijn wie ze zeggen. Ook kan de politie fotomateriaal dat bij misdrijven door omstanders of bewakingscamera's is gemaakt snel vergelijken met foto's van arrestanten en veroordeelden.

Voorheen doorzochten biometriespecialisten 'handmatig' de fotodatabase.

Vorig jaar begon de politie een proef met het systeem, dat ook de FBI sinds enkele jaren gebruikt. Er werden twee databases gebouwd: een strafrechtdatabase, met foto's van veroordeelden en arrestanten, en een met foto's van asielzoekers en illegalen. Sinds een paar jaar worden van elke arrestant foto's gemaakt op het politiebureau.

Nu bevat de strafrechtdatabase 800 duizend foto's. En de vreemdelingenpolitie fotografeert elke asielzoeker. Die database telt 4,8 miljoen afbeeldingen, maar is nog 'vervuild' door dubbelingen. Als een officier van justitie en een rechter-commissaris toestemming geven, kunnen rechercheurs foto's van verdachten van een misdrijf sturen naar het gezichtherkenningssysteem. Riemen: 'Een agent mag niet zomaar een foto sturen met de vraag: weten jullie wie dit is? Er moet een concrete verdenking zijn.'

Het computersysteem toont de biometrisch specialisten daarop een selectie van gezichten die het meest lijken, op basis van kenmerken als plaats van de neus, de mondhoek, de afstand tussen de ogen en de botstructuur. Als er een match lijkt te zijn, bestuderen twee deskundigen de foto's. 'Bij vingerafdrukken kun je met zekerheid zeggen: deze afdruk hoort bij die persoon. Met gelaatsvergelijking kun je maximaal zeggen dat er veel overeenkomsten zijn', zegt Riemen. Je hebt te maken met invloeden van ouderdom, gewicht, ziekte of plastische chirurgie. 

Gezichtsherkenning is in Nederland niet geheel nieuw, bij de paspoortcontrole op Schiphol wordt met het systeem gewerkt. Hoogleraar biometrie Raymond Veldhuis: 'Je hebt op Schiphol een gecontroleerde opstelling met de juiste belichting en een camera op de juiste hoogte. Het enige wat die camera's doen is controleren of jouw gezicht overeenkomt met dat op de foto in je paspoort. Dit nieuwe politiesysteem is echt van een andere orde.' 

Alles bij de bron; Volkskrant

pdf4 Vragen en antwoorden over dit onderwerp uit het NRC